Πρόσκληση Για Συγκέντρωση Εθνογραφικού Υλικού Για Τη Μεσογειακή Διατροφή Για Ένα Ψηφιακό Αποθετήριο
Το 2013 η Μεσογειακή Διατροφή συμπεριλήφθηκε στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας της UNESCO. Αυτή η διακρατική εγγραφή περιλαμβάνει Εμβληματικές Κοινότητες από την Ιταλία (Cilento), την Ισπανία (Soria), το Μαρόκο (Chefchaouen), την Ελλάδα (Κορώνη), την Πορτογαλία (Tavira), την Κύπρο (Αγρός) και την Κροατία (νησιά Brač και Hvar).
Η διαφύλαξη της η Μεσογειακή Διατροφή αναδεικνύει την αλληλένδετη ιστορία χιλιάδων ετών ενός πολιτιστικού χώρου, που συχνά αναφέρεται ως το «λίκνο του πολιτισμού». Η Μεσόγειος δεν αντιπροσωπεύει μόνο ένα μοναδικό πολιτιστικό χώρο, αλλά και ένα σημείο τομής και διασταύρωσης ιδεών και πολιτισμών πολλών εθνών από την αρχαιότητα. η Μεσογειακή Διατροφή Η Μεσογειακή Διατροφή δεν είναι ένας τυπικός κατάλογος συστατικών και πιάτων. Είναι ένας ιδιαίτερος τρόπος ζωής που καλλιεργεί τον απόλυτο σεβασμό για το φαγητό, όπου τίποτα δεν πετιέται και όπου οι πρακτικές που συνδέονται με την καλλιέργεια και την προετοιμασία είναι εξίσου απολαυστικές με το φαγητό.
Ο πολιτισμός της Μεσογειακής κουζίνας είναι κυρίως τοπικός ως προς το εύρος και την προφορική μετάδοση. Στις Μεσογειακές χώρες τα γεύματα αντιπροσωπεύουν έναν χώρο κοινωνικής ανταλλαγής και μεταφοράς ιδεών και γνώσεων, ενίσχυσης των κοινοτήτων και διατήρησης των πολιτιστικών ταυτοτήτων.
Με στόχο τη συγκέντρωση όσο το δυνατόν περισσότερου εθνογραφικού υλικού που συλλέγεται κατά την έρευνα των διατροφικών πρακτικών του Μεσογειακού χώρου και λαμβάνοντας υπόψη τις νέες δυνατότητες της ψηφιακής τεχνολογίας, καλούμε ειδικούς και ερευνητές να συγκεντρώσουν το σχετικό υλικό που θα αποθηκευτεί στο Ψηφιακή Συλλογή της Μεσογειακής Διατροφής.
Η Συλλογή είναι εγκατεστημένη στο Ψηφιακό Αποθετήριο του Ινστιτούτου Εθνολογίας και Λαογραφίας (Digital Repository of the Institute of Ethnology and Folklore Research -DIEF). Το εθνογραφικό υλικό που θα γίνει αποδεκτό μπορεί να τεκμηριωθεί σε διαφορετικά μέσα (π.χ. βίντεο, φωτογραφικά αρχεία, ηχητικά αρχεία, χειρόγραφα) και θα πρέπει να περιλαμβάνει γνώσεις, δεξιότητες και παραδόσεις σε σχέση με την καλλιέργεια, την επεξεργασία, την προετοιμασία και την κατανάλωση φαγητού στη Μεσόγειο, με έμφαση στις Εμβληματικές Κοινότητες.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη συγκέντρωση του υλικού από τις Εμβληματικές Κοινότητες που αποτελούν το Δίκτυο των χωρών που έχουν εγγραφεί στον Κατάλογο της Μεσογειακής Διατροφής η Μεσογειακή Διατροφή από την UNESCO.
Πριν στείλετε το υλικό σας, ivanisevic@ief.hr or melanija@ief.hr επικοινωνήστε με τα email ivanisevic@ief.hr ή melanija@ief.hr για οδηγίες σχετικά με την προετοιμασία του.
Μπορείτε να δείτε τις ψηφιακές συλλογές του Ινστιτούτου στη διεύθυνση: https://repozitorij.dief.eu/a/
Φεστιβάλ Λεβάντας - Velo Grablje, Hvar
Το Φεστιβάλ Λεβάντας στο μικρό χωριό Velo Grablje, που βρίσκεται στο νησί Hvar, είναι μια εκδήλωση που ενσωματώνει πολλά στοιχεία, από την εκπαίδευση και την οικονομία έως τον τουρισμό και τον πολιτισμό, που ενώνονται όλα μαζί για να γιορτάζουν τη λεβάντα.
Η λεβάντα είναι ένα φυτό που έχει μακρά παράδοση καλλιέργειας και παραγωγής στο Hvar, που είναι γνωστό ως το «νησί της λεβάντας».
Το Velo Grablje έχει έναν ιδιαίτερο ρόλο σε αυτή την ιστορία. Το 1892 ιδρύθηκε στο Velo Grablje ο Συνεταιρισμός Δεντρολίβανου, που ήταν ο πρώτος του είδους στο νησί και στην Κροατία. Την περίοδο 1902 – 1903 μέλη του συνεταιρισμού κατασκεύασαν εργαστήριο απόσταξης με τον πλέον σύγχρονο για την εποχή εξοπλισμό για την παραγωγή αιθέριων ελαίων, «ώστε να θεωρηθεί η αρχή της σύγχρονης παραγωγής αιθέριων ελαίων στο νησί Hvar και στην Κροατία» (Devetak, 1977). Ο Συνεταιρισμός Δενδρολίβανου αργότερα μετονομάστηκε σε Αγροτικό Συνεταιρισμό, αλλά η παράδοσή του στην καλλιέργεια και παραγωγή λεβάντας φθάνει μέχρι σήμερα.
Η περίοδος 1928 – 1930 αποτέλεσε την αρχή της συστηματικής φύτευσης και καλλιέργειας λεβάντας και παραγωγής ελαίων λεβάντας στο Velo Grablje. Στα μέσα του 20ου αιώνα το Velo Grablje έγινε ο μεγαλύτερος παραγωγός ελαίου λεβάντας στη Δαλματία, φέρνοντας μεγάλη ευημερία στο χωριό.
Ο πρώτος άνθρωπος που καλλιέργησε λεβάντα και παρήγαγε έλαιο λεβάντας στο Hvar ήταν ο Bartul Tomičić, γνωστός ως ο μπάρμπα Borte, (1869 – 1953). Αν και στην αρχή οι χωρικοί τον κορόιδευαν επειδή φύτεψε «λουλούδια» και «άγρια χόρτα» και τον αποκαλούσαν χαριτολογώντας «άνθρωπος της λεβάντας», τελικά η επιμονή και το όραμά του παρέσυρε σχεδόν τους πάντες, με αποτέλεσμα η λεβάντα να καλλιεργείται στο νησί. Πρέπει να τονιστεί ότι το Velo Grablje έχει επίσης τη δική του αυθεντική ποικιλία λεβάντας, ένα υβρίδιο που ονομάζεται «Budrovka».
Σήμερα το Velo Grablje είναι μέρος ενός προγράμματος εθνο-οικολογικών χωριών του Υπουργείου Πολιτισμού της Δημοκρατίας της Κροατίας. Το χωριό απέχει περίπου δέκα χιλιόμετρα, είτε από τον παλιό είτε από τον νέο δρόμο, από την πόλη Hvar, της οποίας αποτελεί διοικητικό τμήμα. Μαζί με άλλα κοντινά χωριά συμπληρώνει το περιβάλλον της πόλης Hvar, επιτυγχάνοντας σε αυτό το μέρος του νησιού μια ιδιαίτερη αγροτική ατμόσφαιρα. Το χωριό χρονολογείται από τον 15ο αιώνα.
Στην περιοχή σώζονται αρχαιολογικά και πολιτιστικά – ιστορικά μνημεία που χρονολογούνται από τα προϊστορικά χρόνια έως τη σύγχρονη εποχή. Η εκκλησία του St. Vid είναι ένα όμορφα διατηρημένο δείγμα παλιάς αρχιτεκτονικής της Κροατίας από τον 9ο έως τον 12ο αιώνα και η ενοριακή εκκλησία των St. Kuzma και Damjan κατασκευάστηκε στη σημερινή της μορφή το 1886 στη θέση της παλιάς εκκλησίας του 16ου αιώνα. Με όμορφες τοιχογραφίες από το 1913 – 1914, είναι μια από τις πιο γραφικές εκκλησίες του χωριού στην ενορία Hvar.
Ο Σύλλογος Pjover, προσπαθεί να αναβιώσει το χωριό με σύγχρονο τρόπο και είναι υπεύθυνος για την προστασία και την αναζωογόνηση του Velo Grablje. Το Φεστιβάλ Λεβάντας και η πλούσια πολιτιστική – ιστορική κληρονομιά επιβεβαιώνουν ότι βρίσκεται στον σωστό δρόμο.
Το φεστιβάλ προσφέρει ότι καλύτερο παράγει το νησί Hvar και η βιωματική εμπειρία με λεβάντα από το Velo Grablje είναι σίγουρα κάτι που οι επισκέπτες θυμούνται για πάντα.
Εκθέτες Αυθεντικών Προϊόντων Λεβάντας
Βασικό στοιχείο του φεστιβάλ είναι οι εκθέτες προϊόντων λεβάντας από το Hvar και όχι μόνο. Μπορείτε να αγοράσετε έλαιο λεβάντας, λουλούδια και πολλά άλλα αυθεντικά προϊόντα, όπως λεβάντα, δεντρολίβανο, φασκόμηλο και μέλι ερείκης, μεγάλη ποικιλία από κονιάκ, σαπούνια, αρώματα, κρέμες και αναμνηστικά δώρα από λεβάντα. Φυσικά, υπάρχουν και λιχουδιές από λεβάντα όπως κέικ, χυμοί και το μοναδικό παγωτό λεβάντας. Μπορείτε, επίσης, να βρείτε άλλα αυθεντικά προϊόντα, από ελαιόλαδο και αυθεντικά κρασιά του Hvar μέχρι χειροποίητα έργα τέχνης και αναμνηστικά.
Απόσταξη Ελαίου Λεβάντας
Μπορείτε να βιώσετε την παραδοσιακή απόσταξη ελαίου λεβάντας και δεντρολίβανου στο παλιό αποστακτήριο παρέα με χαρούμενους χωριανούς. Εκτός από την ενδιαφέρουσα διαδικασία της απόσταξης αιθέριου ελαίου, μπορείτε επίσης να δείτε τον αυθεντικό αποστακτήρα, τα παλιά καζάνια και άλλα απαραίτητα εργαλεία. Το αποστακτήριο του Velo Grablje είναι ένα από τα λίγα μέρη όπου μπορείτε ακόμα να νιώσετε το άρωμα του Hvar όπως ήταν παλιά.
Περίοδος Συγκομιδής
Ανάλογα με το χωράφι που καλλιεργείται λεβάντα και τις κλιματικές συνθήκες, η συγκομιδή, ή όπως την αποκαλούν οι χωρικοί, το «μάζεμα», ξεκινά περίπου ταυτόχρονα με το φεστιβάλ, δηλαδή στα τέλη Ιουνίου. Η συγκομιδή λεβάντας διοργανώνεται συχνά στα χωράφια γύρω από το Velo Grablje. Οι κάτοικοι του χωριού επιδεικνύουν τη διαδικασία συγκομιδής και τις παλιές τεχνικές που σιγά σιγά εξαφανίζονται, λόγω της σύγχρονης τεχνολογίας. Εκτός από αυτή την αξέχαστη εμπειρία, κάθε επισκέπτης παίρνει μαζί του ένα φρέσκο μπουκέτο αρωματικής λεβάντας.
Τα παλιά εργαλεία που χρησιμοποιούνταν στο παρελθόν για τη συγκομιδή της λεβάντας εκτίθενται στο χωριό και σύντομα θα ανοίξει μια εθνογραφική-συλλογή που θα περιλαμβάνει όλα τα αρχαία εργαλεία που απαιτούνταν για την επιβίωση στο έδαφος από ασβεστόλιθο της Δαλματίας.
Εκπαίδευση – Σεμινάρια – Διαλέξεις
Οι διαλέξεις επιφανών ειδικών στη λεβάντα και σε άλλα αρωματικά και φαρμακευτικά βότανα έχουν σκοπό να εκπαιδεύσουν τους παραγωγούς και τους επισκέπτες του φεστιβάλ. Οι διαλέξεις δίνονται από ειδικούς από όλη την Κροατία και τα θέματα καλύπτουν τόσο το παραδοσιακό όσο και το αναπόφευκτο μέλλον, τις νέες τεχνολογίες, την ανάλυση και την έρευνα.
Πολιτισμός
Ο πολιτισμός αποτελεί αναπόσπαστο συστατικό του φεστιβάλ, κατά το οποίο όλοι οι καλλιτέχνες και οι πολιτιστικοί – κοινωνικοί σύλλογοι στο νησί Hvar συγκεντρώνονται σε ένα μέρος για να προσφέρουν στους επισκέπτες τις τελευταίες εκθέσεις, προβολές και παραστάσεις τους. Όλα διαδραματίζονται στο φυσικό περιβάλλον του θεάτρου Velo Grablje, δίνοντας στις παραστάσεις ιδιαίτερη γοητεία.
Η τοπική κοινωνία συνεργάζεται με άλλους συλλόγους και ομάδες στο Hvar και μοιράζεται την πολιτιστική ποικιλομορφία και τον πλούτο του νησιού. Πρέπει, επίσης, να γίνει αναφορά στη Βραδιά Ποίησης, στην οποία συμμετέχουν ποιητές από το νησί, αλλά και οι καλύτεροι σύγχρονοι Κροάτες συγγραφείς.
Εργαστήρια
Τα εργαστήρια εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του εκπαιδευτικού μέρους του προγράμματος. Κάθε χρόνο διοργανώνονται εργαστήρια δημιουργικής ζωγραφικής για παιδιά από εικαστικούς καλλιτέχνες. Στο συγκεκριμένο εργαστήριο συμμετέχουν το νηπιαγωγείο V. Božitković από το Hvar και το δημοτικό σχολείο του Hvar. Οι πιο «έμπειροι» επισκέπτες μπορούν να παρακολουθήσουν εργαστήριο ξερολιθιάς, μια παραδοσιακή τεχνική κατασκευής που χρησιμοποιεί πέτρα χωρίς κονίαμα, δίνοντας έμφαση στον πλούσιο πολιτισμό και τη σκληρή δουλειά των αγροτών της περιοχής. Το Velo Grablje και η γύρω περιοχή παρέχουν εξαιρετικά παραδείγματα κατασκευής ξερολιθιάς.
Άλλα εργαστήρια που αξίζει να αναφερθούν είναι το ψήσιμο ψωμιού σε φούρνο ψωμιού, δημιουργίες λουλουδιών και εργαστήριο σαπωνοποιίας.
Γαστρονομία
Στη γαστρονομική γωνιά οι επισκέπτες μπορούν να βρουν ειδικές προσφορές, συμπεριλαμβανομένης μιας ποικιλίας από σπιτικά πιάτα σε ένα περιβάλλον όπου το φαγητό, με άρωμα αρωματικών βοτάνων, γίνεται πραγματική απόλαυση. Το μενού ποικίλλει από κρέας μέχρι εδέσματα από ψάρια, τα καλύτερα μπαχαρικά, κρασιά και ελαιόλαδο από το νησί Hvar. Το μπαρ του φεστιβάλ, «Caffe do Brasil», πήρε συμβολικά το όνομά του από τις παλιές σακούλες κάνναβης που χρησιμοποιήθηκαν αρχικά για τη μεταφορά του καφέ, αλλά οι παλαιοί κάτοικοι τις μετέτρεψαν για τη μεταφορά της λεβάντας. Εκτός από τα συνηθισμένα ποτά, το μπαρ διαθέτει χυμούς φυτικής προέλευσης από λεβάντα, βατόμουρο και σαμπούκο.
Συναυλία
Το φεστιβάλ ολοκληρώνεται με μια συναυλία στην οποία νέοι μουσικοί από το Hvar έχουν την ευκαιρία να παίξουν, ανοίγοντας το πρόγραμμα για διάσημα συγκροτήματα από την Κροατία. Οι διοργανωτές προσπαθούν να παρέχουν στους επισκέπτες ψυχαγωγία με ποιότητα και καλή επιλογή ερμηνευτών, klapa (ομάδες που τραγουδούν πολυφωνικά) και συγκροτήματα με χάλκινα πνευστά της πόλης, που ερμηνεύουν μουσική από τη Δαλματία.
Ενδιαφέροντα Δρώμενα
Ο μεγαλύτερος παραγωγός ελαίου λεβάντας στα μέσα της δεκαετίας του '60 ήταν ο Lorenco Tudor, που Βρετανοί δημοσιογράφοι τον ονόμασαν «Βασιλιά της Λεβάντας».
Παρόλο που το Velo Grablje έχει πλέον εγκαταλειφθεί, εξακολουθούν να υπάρχουν ενεργοί σύλλογοι ποδοσφαίρου και μπόουλινγκ με την επωνυμία “Lavender” (Λεβάντα), οι οποίοι έχουν επιτύχει εξαιρετικά αθλητικά αποτελέσματα. Οι κάτοικοι πάντα κρατούν ένα μέρος του ελαίου από την απόσταξη λεβάντας για τις ανάγκες των συλλόγων τους. Το αθλητικό κομμάτι της ιστορίας του Velo Grablje είναι από μόνο του ενδιαφέρον.
Μια κυρία της οποίας το μεσαίο όνομα είναι Lavender ζει στο Velo Grablje. Το ενδιαφέρον είναι ότι η μητέρα της τη γέννησε στο χωράφι κατά τη διάρκεια του τρύγου. Αυτό είναι το καλύτερο παράδειγμα της επίπονης ζωής των προγόνων μας και της προσπάθειας που έκαναν για να μπορέσουμε να απολαύσουμε όλα τα αγαθά που έχουμε σήμερα.
Το νησί Hvar μπορεί να υπερηφανεύεται για τον δικό του υπερήρωα, τον Lavenderman, που αποτελεί το βασικό θέμα ενός κόμικ και μιας ταινίας, ο οποίος είναι προικισμένος με ασυνήθιστες δεξιότητες, όπως ότι μάχεται τους σκώρους.
Πολιτιστικό Φεστιβάλ “NAMES”
Ξεκινώντας το 2010, ο Σύλλογος NAMES άρχισε να διοργανώνει το ετήσιο πολιτιστικό φεστιβάλ NAMES στο Bol στο νησί Brač κάθε Ιούνιο, στις αρχές του καλοκαιριού. Πρόκειται για ένα φεστιβάλ πολυμέσων που προβάλλει το Bol ως χώρο καλαισθησίας και αισθητικής απόλαυσης. Ο Σύλλογος NAMES ιδρύθηκε με στόχο την προώθηση του πολιτισμού και της πολιτιστικής κληρονομιάς στην Κροατία και στον κόσμο.
Το πρωί πραγματοποιείται η εκδήλωση Pregnant Pot Bol Brunch στην τοπική αγορά των αγροτών, ενώ το βράδυ διοργανώνονται παρουσιάσεις βιβλίων, εκθέσεις τέχνης στην γκαλερί Dešković και το Wine Cellar, καθώς και συναυλίες κλασικής μουσικής και τζαζ. Όλα συμβάλουν στην απόλαυση οπτικής και την ακουστικής εμπειρίας.
Στην εκδήλωση Bol Brunch, τόσο οι κάτοικοι του Brač όσο και οι τουρίστες απολαμβάνουν πιάτα από τις ταβέρνες και τα εστιατόρια του Bol μαζί με ένα ποτήρι κρασί, ενώ γιορτάζουν το τοπικό φαγητό και παίζουν παραδοσιακό μπίνγκο, στην εκδοχή του Brač. Σκοπός της δράσης είναι η αναβίωση του παραδοσιακού μεσημεριανού γεύματος (marenda), που υπήρξε σύμβολο της Δαλματικής κουζίνας. Η marenda δεν είναι γρήγορο φαγητό, αργό φαγητό ή μια φανταχτερή σύνθεση φαγητών σε ένα πιάτο – είναι απλό, αυθεντικό φαγητό, συχνά μαγειρευτό, που περιλαμβάνει τοπικά και εποχιακά προϊόντα.
Με αυτή τη δράση αναδεικνύεται η σημασία της γαστρονομικής κληρονομιάς ως έκφραση, καθώς και ο καθημερινός τοπικός πολιτισμός, ο οποίος έχει μεγάλη σημασία για τη θέση της Κροατίας στην αγορά του βιώσιμου και αυθεντικού τουρισμού.
Παρακινούμενος από την επιτυχία της δράσης, το 2015 ο Σύλλογος NAMES δημοσίευσε το βιβλίο “Brač Marenda Through the Years” («Το Μεσημεριανό Γεύμα του Brač Στο Πέρασμα του Χρόνου») στην κροατική και την αγγλική γλώσσα. Το βιβλίο σημείωσε διεθνή επιτυχία και ήταν φιναλίστ στα Gourmand World Cookbook Awards στο Yantai (Κίνα) την ίδια χρονιά.
Το Bol έχει πλούσια ιστορία όσον αφορά τα θαλασσινά και την αμπελοκαλλιέργεια. Το 1929 ο Ante Viličić από το Bol χρησιμοποίησε το πρώτο δίχτυ στον κόσμο για να πιάσει τόνο. Το 1903 ιδρύθηκε στο Bol η πρώτη Ένωση Οίνου Δαλματίας. Μέχρι το 1909 είχε κερδίσει το πρώτο της χρυσό μετάλλιο στα Διεθνή Βραβεία Οίνου στο Παρίσι και 100 χρόνια αργότερα, το 2009, το Οινοποιείο Stina, τιμώντας την κληρονομιά της Ένωσης και πιστεύοντας στο μέλλον της, άρχισε να παράγει τέσσερις τύπους εξαιρετικών κρασιών στην ανακαινισμένη κάβα της: Pošip, Plavac mali, Vugava i Opol. Σήμερα το Οινοποιείο Stina είναι διάσημο για τις αναγνωρισμένες ετικέτες του. Συμβάλει στην αναζωογόνηση παλαιών αμπελώνων και φυτεύει νέους, διατηρώντας τον παραδοσιακό τρόπο καλλιέργειας… όλη η φροντίδα και ο τρύγος γίνεται αποκλειστικά με το χέρι.
Στο γνωστό «τρίπτυχο» ψάρι-ελαιόλαδο-κρασί, πρέπει να προστεθεί ένα επιπλέον σημαντικό στοιχείο, χαρακτηριστικό της νότιας πλευράς του Brač. Πρόκειται για τον χώρο, έναν περιορισμένο πόρο που πρέπει να τον κατανοήσουμε ως κομμάτι της κληρονομιάς. Μεταδόθηκε από τις προηγούμενες γενιές για να τον φροντίσουν οι νεότερες. Έχοντας υπ’ όψιν του αυτή την αρχή, το Λύκειο του Bol πραγματοποίησε τη δράση «Wild Plate» σε συνεργασία με τον Σύλλογο NAMES. Η δράση επικεντρώθηκε σε εγγενή βρώσιμα φυτά που βρίσκονται στο νησί Brač, που είναι γνωστά ως μικτά χόρτα.
Η δράση αποτελείται από πολλές υπο-δράσεις: εργαστήρια μαγειρικής αλλά και στα χωράφια, πρωτοβουλία «Wild Plate» και έκδοση ενός βιβλίου με στόχο τη διάδοση των γνωστών, αλλά και των ξεχασμένων φυτών. Η προώθηση του βιβλίου πραγματοποιήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2019 στο Wine Cellar την Παγκόσμια Ημέρα Τουρισμού. Το βιβλίο είναι σε τρεις γλώσσες (κροατικά, αγγλικά και γερμανικά), ενώ τον Νοέμβριο του 2021 τυπώθηκε η δεύτερη έκδοση. Ο εκδότης, το Λύκειο του Bol, τόνισε με περηφάνια το βραβείο που έλαβε το βιβλίο στα Gourmand World Cookbook Awards.
Η «σύνθεση» των στοιχείων της θάλασσας, του αέρα και του φαγητού, που ανέκαθεν «ξυπνούσαν» τη θετική περιέργεια, αυτό που οι Ιταλοί αποκαλούν «η χαρά του να μην κάνεις τίποτα» («dolce far niente»), καθώς και η χαλαρή κατάσταση του μυαλού δημιουργούν ένα είδος ευχαρίστησης που αθόρυβα αλλά με βεβαιότητα βοηθά τους ανθρώπους να αισθάνονται ικανοποιημένοι, με συνέπεια να βελτιώνεται η βιωματική εμπειρία. Αυτό ισχύει τόσο για τους κατοίκους όσο και για τους αναρίθμητους επισκέπτες-τουρίστες. Πιστεύοντας στην αξία της κληρονομιάς και στην επανερμηνεία της σύμφωνα με τις παγκόσμιες τάσεις καθώς και στην αποκτηθείσα γνώση και στην αναγκαιότητα εταιρικών σχέσεων μεταξύ θεσμών και κοινωνίας των πολιτών, που υποστηρίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση, με τις δράσεις «Pregnant Pot» και «Wild Plate», τονίζουμε περήφανα τη θέση μας στη Μεσογειακή πολιτιστική παράδοση και επισημαίνουμε το γεγονός ότι το νησί Brač περιλαμβάνεται στον κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας της UNESCO.
Maja Duka, Ιδρύτρια και Πρόεδρος του Συλλόγου NAMES και εμπνεύστρια των δράσεων Pregnant Pot and Wild Plate.
